سیر تاریخی عرفسیر تاریخی عرف، بحث از سیر تاریخی بکارگیری عرف در استنباط احکام می باشد. ۱ - منظور از سیر تاریخی عرفمنظور از سیر تاریخی عرف، بررسی اجمالی سیر تاریخی بکارگیری عرف در استنباط احکام شرعی است. ۲ - عرف نزد دانشمندان اصولی و فقهای شیعهدانشمندان اصولی و فقهای شیعه ، عرف و عادت را به عنوان منبع مستقل استنباط حکم شرعی نپذیرفته‌اند و تنها در جایی که عرف از رضایت معصوم علیه‌السّلام کاشف باشد آن را حجت دانسته‌اند؛ یعنی آن را زیر مجموعه سنت معصومان علیهم‌السّلام قرار داده‌اند. ولی عرف را در ناحیه تبیین مفاهیم و موضوعات شرعی حجت دانسته و از صدر اسلام به آن اعتبار داده‌اند. ۲ - عرف نزد دانشمندان اصولی و فقهای شیعهنزد اهل سنت ، عرف در حدود نیمه قرن دوم هجری به عنوان منبع مستقل برای شناخت احکام شرعی پذیرفته شده است. برخی اعتقاد دارند نخستین کسی که عرف را در شناخت احکام شرعی در حوزه استنباط و اجتهاد پذیرفت « ابو حنیفه » و بعد از او « مالک بن انس » بود و از آن زمان به بعد اهل سنت به طور گسترده از راه عرف و مصالح مرسله به استنباط احکام شرعی دست زدند. [۲]
جناتی، محمد ابراهیم، منابع اجتهاد (از دیدگاه مذاهب اسلامی)، ص۳۹۹.
۴ - پانویس
۵ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوين توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامي، برگرفته از مقاله «سیر تاریخی عرف». |